Bu Iki ayri insan iki ayri roman gibidir. Ikisinin de ayri hayatlari ve hikayeleri olmustur ve ikisininde ortak bir roman yazma yolculuguna cikar. Iki ayri hayatlari farkli yorumlamak gerekir cünkü farkli konteksdir. Bazi insanlar kitap alirken kitapin cildine bakar, ne kadar satmis ona göre satin alir. Bazi insanlar da icerigini okur ilgisini ceker ve icerigini okumak icin yolla cikar. Evlilik de bunun gibi birsey iste ya bir insana asik olup görünüs veya mevki üzerinden begenerek evlenenler olabilir yada bir insanin huyunu suyunu ögrenip asik olup evlenen insanlar olabilir. Bu iki ayri sekilde secimler ayri insan tipleri ve kisilikleridir.
Evlilik seciminde ince elemek sık dokuyarak ya nasip diyerek aile hayatina atilmak gerekir. Yani önce taniyorsun o insani anlastiktan sonra nasip diye evlenirsin gözü kapali nasip demek kadere teslim olmakdir. Kaderimize biz yön cizebiliriz, ama yinede Allahin dedigi olacaktir. Her hayir da bir ser her ser de bir hayir olabilir.
Es secerken sadece yüseysel, estetik, görünüs, ve maddi ve mesleki durumu gibi seylerle bir insani tanimis olmayiz. Insan derin bir varlikdir. Kendine has ve özeligini tasir. Bu özeligi ile beraber iki ayri insanin social ve piskolojik sinirlari olan bir kurumdur evlilik.
Bir es secmek bir hayat silili, secmektir, bir kitap daki roman gibi hayat hikaysi secmektir. O insanin gecmisi ile suanki durumu ve gelecegine dair istek ve beklentileri ile secmeye calisir insan. Bir es secmek bir kusun yuvasini kurmasi gibi özenli ve titiz bir calismadir. Her önüne gelen ile evlenmek gerekmiyebilir. Allah akil ve mantik verdigse bizlere bunu degerlendirmemiz gerekmektedir.Hem kadın hem erkek birbirine saygı ve sevgi çerçevesinde yaklaşmalıdır. Bunun yanısıra erkek kadına daha hakkaniyet içinde davranmalı onu korumalıdır.( Hakkaniyet adaletli davranmak kadinin hakkını korumakdir)
Islamda kadın hakkı çok önemlidir, bu yüzden kadınlar kocalarından mıhır alırlar. Inancımızda bu konuları önemsiyen insanlar, evliliklerinde çok büyük sıkıntılarla karşı karşıya gelmezler. Fakat önemsemeyen eşler sıkıntıyla karşılaşabilirler. Bir kadin kendini herseyi ile bir erkege teslim etme mecburiyetinde degildir. Kendine hak ne varsa hakkini almaldir,onu gözardi etmek dogru degildir. Kadin zor durumlar icin istedigi seyi sakliyabilir.
Yeni dönemde eşler arasında sözleşmeli evlilikler yapılmakta bu en çok kadın için faydalı olmuştur.
Evlilik sözlesmenin faydasi da olur bazen de faydasi da olmayabilir elbette. Sözde degil özde olmali hersey. Bir sorun oldugunda, sözlesme ile belgelemek icin illeride faydali olabilir ama insan devamli degisim ve gelisim icinde oldugu icin kendi istedigi sözlerde degisiklik yapmak yada degistirmek isteyebilme durumu olursa ozaman sözlesmelerde yüzlesme gibi bir durum olacaktir. Faydasi konusulmasi ve tartisilmasi gereken bir konudur. çalışmayan bir kadın için sözleşme faydalıdır ama herşeyin içten sevgi dolu olması evliliğin sürdürülebilmesi daha sağlıklı olur.Eşler birbirine egolu davranıp birbirlerine bişeyler ispat etmeye kalkarlarsa, evlilik kurumunu zedelemiş olabilirler. Bu yüzden eşler birbirine bişey ispat etmek yerine oldukları gibi davranmalıdır.
Evlilik aile kurmaktir. Yeni bir kitap almak gibi bir ortaklasa el ele bir hayat hikayesi olusturmakdir. Hem kendi hayatini hemde ileride olacak cocuklarin hayatini secmektir. Doganin kanunu bir erkek kadini ister, özelikle bizim toplumumuzda erkek tarafi kiz tarafindan istiyor kizlarini ama bazi kültürler de kadin tarafi erkek tarafindan ister. Kültürel farkliliklar ayri bir konudur.
Biri birilerinden isteniliyorsa o insanin haklari, istekleri, beklentileri, dini, hukuki ve kanuni yönde istekleri olmasi gayet normal karsilanmalidir. Bir insani secmek onu bir elmanin yarisi secmek gibi degildir cünkü kimse kimseyi tamamlamasi gibi bir sözkonusu olmasi imkansiz ve olanaksizdir.
Bir insani bütün olarak görebilmek ve onun ahlaki degerlerini, aliskanliklarini, hobbileri, fobbileri, ev hayati ve ev disindaki vazifesini ve rollünü kisiligini yapisini , hayata bakisi, beklentileri, manevi ve maddi ihtiyaclari, yaşam tarzı, hayalleri, sorumlulugu, suanki aile hayatini ve gelecekteki aile hayatindaki beklentileri ve planlari gibi vs konuşarak birbirlerini tanımaları mümkün olabilir.
Sözde olan seyler sözde mi kaliyor yoksa sözde olan özdedir durumunu müstakbel es de görebiliyormu bir insan bunlari cözebilmelidir. Bir insan ile konusarak kisilik yapisini cözme metodlari var. Konusarak bir insanin kisilik tipini ögrenme sansimiz sohbet ederken konusmalarin, cümle ve kelimelerin arkasinda gizlidir. Insan bukadar derin bir varlikdir, anlasilmasi zaman ister.
Bu yüzden dürüst insan daha cabuk anlasildigini herkes bilir, önemli olan birbirini tanima asamasinda dürüst olabilmek ve kalabilmekdir. Aksi takdirde eşler arasındaki güven kaybolmuş olur, evlilik kurumu zedelenir ve iler de temeli sağlam atılmamış ev misalı çöküşü daha hızlı olur. Bir insanin dürüstlügü aile yapisindan gelir ayni bir ayna tutmak gibidir. Eşler arasın daki sevgi ve güven evliliğin temel taşıdır.
Iki yetiskin birbirini tanir anlasir. sonra anlasirsa söz takilir. Bu zaman dilimi içerisin de ailelerde tanışma fırsatı bulur. Eger her şey olumlu giderse insanlar arasın da kutsal sayılan evlilik kurumuna adım atarlar.
Evlenmek ve es olabilmek biolojik alt yapisina dayali eslesme ile de ilgilidir. Bir aile hayati kurmak ilede cocugun da olma ihtimali vardir, bu nedenle es seciminde sadece görselik degil de icselik, derinlik bilgelik de önemlilik tasir.
Bir es evlenmeyi neden istedigini bilmesi ve sadece bir eşim olsun mantıgıyla hareket ederse evlilik kurumunda negatif yan etkiler olabilir, buda evliligin zedelenmesi ve hatta çatırdamısına etki eder. Eşler sadece sadece mantık, maddiyat ve fiziki özelliklere bakarak degil; sevgi, saygı vefa ve mannevi yönde evliliklerini insa etmeleri daha saglikli temel oluşturur.
Bir insana bir insani tavsiye edecek bir insan öncelikle kendi penceresinden cikip diger iki insanin penceresinden bakmasi cok önemlidir. Cünkü hic bir zaman tavsiye edenin kafasindaki düsündükleri, algilar, degerler, yaşam tarzı, vs.ve tavsiye ettigi kisinin kafasindaki degerlerle ölcüsmeyebilir.
Bu biraz varsayalimcilik gibi bildigini sanmak gibi bir durumdur ve pek ise yaramiyabilir. Tavsiye edecek insan öncelikle iki kisiyi iyi tanimali konusmali ve aralarindaki dogru karari almalari icin onlara firsat vermeleri gerekir. Aracilarin olmasinin hem etkisi hem yan etkisi olabilir. Bu kisilik meselesidir. Her insan görücü üsülünü benimsemiyebilir. Bazi insanlar iki yetiskin insan gibi birbirine ulasip illetisim kurabilmek ister. Bu yüzden iki yetiskin insanin istek ve beklentilerini bilmeden bazi islere kalkismak pek fayda etmeyebilir. O yüzden iki kişi konuşup aracı olmadan da birbirlerini tanıyabilir.
Iki yetiskin bir evlilik karari aldiklarinda özelikle erkek olan es adayinin bayan ile tanismasi, ve ciddi oldugunu göstermesi gerekir. Insanin birbirine ulasip tanismasi kadar dogal birsey yoktur. Birbirlerini tanidiktan sonra ailelerinin de aileleri arastirmalari saglam bir evlilige temel atmak olur. Tabi birbirini tanirken birbirini ahlaki cercevede taniyabilmek inancimiza en uygun tanisma bicimidir. Birbirine bu acidan bakarak tanismali insan.
Eger ailenin firsati yoksa arastirmaya, aileler birbirini davet ederek birbirine hem evlerinde hem disarda taniyabilme imkanlari olabilir. Ailelerin iki yetiskin insana fazla müdahele etmeden iki insanin da kisilik haklarina saygili olarak. Iki tarafin anlasip anlasmamalarini ögrenerek onlara destek olup birbirlerini tanimasina firsat vermeleri ve aileleri tanimayi firsat vermeleri gerekir.
Evlilik bir is kurmak gibidir. Bir proje yapmak gibidir. Birlerinin beklentileri, uyumu, dengesi, ahengi birbiri ile örtüsüp örtüsmedigi önemli bir kalite kontrol bicimidir. Insanlar eskiden görücü usulu yada görmeyici üsulerle aracilarin tavsiyecilerin iki kisiyi yakistirip evlendirdikleri bir cok hayat hikayelerinde görebiliriz.
Eskiden büyüklerin dominat yapisi, evlenmis aileyi bile yönlendirmek, kontrol altinda tutmak, onlarin istek ve arzularini, beklentilerini ailelerin fikir ve düsünceleri yönlendirmesi cok görüslmüs eski bir gelenekten kalan aile yapisidir. Agir sartlarda evlilik sürdürülmesi cok fedekarliklarla sonuclanmis insanlarla dolu milletimiz var.
Simdi insanlar kendilerini daha özgür hissetikleri icin ortak degerlerde bulusmak da bazen zorlasabilmektedir. Cünkü özgür ruhlu insanlar ortak bir projeye girmekten kacinirlar. Ortak amac ve beklentileri amac edinmek icin hem sevgi dilini iyi bilmek gerekmektedir hemde iki ayri insanin iki ayri bütün ve kisiligi ile ayri ayri oldugunu tastip edip birbirine saygi, sevgi, vefa örnekleri sunarak ortak bir sevgi platformu olusturmalari lazim.
Her iki tarafinda ortak degerlerde, farkliliklarda, alisanliklarda ayni seviyede uzlasmalari onlar icin uygun olur. Fitratlarina uygun esi sectiklerinde hem kendilerini hem geleceklerini düsünerek aile hayati kurmalari onlar icin ve gelecekteki cocuklari icin önemli bir evlilik proje planidir.
Bir insan es adayinin hayatini degistirmek icin evlenme yoluna girmise dogru olmaya bilir. Onu oldugu gibi kabuleneceksen evlilige basamak atmalidir, aksi takdirde evlilikler de catirdamalar ve zedelenmeler olabilir. Bu öngürülerden harekat ederek eşler sevgi ve saygı çercevesinde birbirlerine yaklaşırsa evlilik kurumu zedelenmeden dogru bu şekilde devam edebilir.
Evlenmeden önce bir insan kendini tanimis olmasi gerekmektedir. Kendini bilmeyen insan bocalar ve kafasinda devamli sabitlesmemis bazi degerlerin rollunu belirliyemedigi icin karsi tarafa konusmalarinda olumsuz etki birakabilir, yada karsi tarafa devamli kafasi karisik ve kararsiz gözlerle onunla sabit bir temel atamazlar.
Hayal ve gercekleri ayirt edemiyen bir insan duygual kaliplarinda bocalayabilir. Bir insan birbirini iyi tanimasi icin akli ve mantigi dengede tutup sevgi ile birlestirmesi gerekir. Bunu yapabilmek de kolay olmayabilir. Zaman ister, mekan ister, firsat ister.
Sadece asik oldum diyerek gözümüzü kör olmasina izin vermememiz gerekir. Bir insanin diger insan üstünde hakki kalabilir. Kul hakki ile ahirete gitmemek icin birbirlerine dürüst, ahlakli ve ciddi yaklasimlarla tanismalarin daha uygun oldugunu inancimiz ve degerlerimiz oldugunu biliyoruz. Malesef günümüz insanlar kul hakkini göz ardi edip bir bayani veyahut erkegin tanima asamasinda birbirlerini zedeliyerek ve inciderek hayat kurmaya calisiyorlar, oysa ki bir kadinin erkegin üstünde hakki var bir erkegin de kadinin üstünde hakki vardir. Birbirini tanirken kul hakkini dikkate almak gerekmektedir. Aksi taktirde kalpte acilan yaralar, kul hakkina girer.
Asik veyselin türküsü ile satirlarima son vermek istiyorum
GÜZELLİĞİN ON PAR'ETMEZ
Güzelliğin on par'etmez
Şu bendeki aşk olmasa
Eğlenecek yer bulaman
Gönlümdeki köşk olmasa
Tâbirin sığmaz kaleme
Derdin dermandır yâreme
İsmin yayılmaz âleme
Âşıklarda meşk olmasa
Kim okurdu kim yazardı
Bu düğümü kim çözerdi
Koyun kurt ile gezerdi
Fikir başka başk'olmasa
Güzel yüzün görülmezdi
Bu şak bende dirilmezdi
Güle kıymet verilmezdi
Âşık ve maşuk olmasa
Senden aldım bu feryâdı
Bu imiş dünyanın tadı
Anılmazdı Veysel adı
O sana âşık olmasa
